دورنمای صنعت سنگ ایران ، ارتقا یا تضعیف ؟

تحلیل روند بازارهای اقتصادی بدون درنظر گرفتن مقدورات داخلی و محذورات بیرون امکان پذیر نمی باشد . بازدهی نسبتا طولانی مدت برخی صنایع از نظر ارزش افزوده اقتصادی اگر چه حسن بزرگی محسوب می شود لیکن این حسن در خود چالش بزرگی بنام غفلت از تحولات کاری و بی توجهی به پیشرفت رقبای جایگزین را می تواند سبب ساز گردد . برای هر تحقیق و تحلیلی در مورد موضوعی خاص نیازمند اطلاعات و داده هایی در مورد آن موضوع باشیم . برای تحلیل وضعیت آینده صنعت سنگ نیز نیازمند داده هایی هستیم که نگارنده و در نهایت مخاطب را در رسیدن به نتیجه منطقی تر و عقلانی تر کمک نماید .

در کناره داده ها نیازمند پاسخ به سئوال اصلی و سئوالات فرعی هستیم که راه گشای تحلیل متقن تری شوند . از داده هایی که در مورد صنعت سنگ می توان به آن اشاره کرد ، قدمت و سابقه دیرینه این صنعت در ایران ، رقبای نسبتا قابل دسترس و کم قیمت تر، خرید و  فروش بر پایه چک های مدت دار و بالا بودن کمی کارخانجات تولیدی می باشد . سئوال اصلی که می توان مطرح کرد این است که آیا صنعت سنگ ایران در حال ارتقا هست یا اینکه روز به روز ضعیف تر می شود ؟  و در کنار سئوال اصلی می توان سئوالات فرعی چون آیا صنعت سنگ ، صنعتی کم سرمایه است ؟ آیا صنعت سنگ ایران از نظر اقتصادی پر بازده است یا کم بازده؟ آیا گرانی سنگ در رکود پر شدت صنعت سنگ تاثیرگذار بوده است  ؟

نگارنده باتوجه به  سئوال اصلی این مقاله فرض خویش را بر این نهاده است که صنعت سنگ ایران رو به زوال نیست بلکه به مرور زمان کاری پر سرمایه و نسبتا کم بازده از نظر سود اقتصادی تبدیل خواهد شد . برای درک وضعیت فعلی سنگ ایران شاید نیازمند بازگشت به بیست سال قبل نباشیم بلکه کافیست نگاهی به تعداد سنگبری های ایران پیش از سال 84 و پس از آن تا امروز بیاندازیم . آمارها نشان می دهد که سنگبری های فعال کشور تا سال 84 حدود 3200 عددبوده است در حالی که در پایان سال 92 ، رقم شش هزار سنگبری در کل کشور مورد تایید اکثریت کارشناسان این صنعت می باشد .

در پیش از سال 84 تعداد نسبتا منطقی سنگبری ها در کشور و مواد خام نسبتا ارزان راه گشای فعالان این صنعت پر تلاش کشور از نظر نسبت سرمایه و ارزش افزوده اقتصادی بود. از سال 84 تا 92 ، ایران بالاترین درآمدهای نفتی تاریخ معاصر خویش را تجربه کرد . ازآنجایی که مهم ترین صنعت کشور در ایجاد اشتغال ، صنعت ساختمان می باشد ، بخش عمده ای از درآمدهای نفتی به سمت این بخش از اقتصاد کشور سرایز شد . گردش مالی خوب ، بهره وری از سرمایه نسبتا متوسط و نگاه خوش بینانه به ادامه روند رونق ساختمان ، سبب ساز افزونی تعداد کارخانجات سنگبری در ایران گردید . با افزایش حدود دو برابری کارخانجات تولیدی سنگ طی حدود ده سال توازن میان عرضه و تقاضا تغییر جدی کرد .